Başlıklar
Gasp Suçu ve Cezası
Gasp suçu, bir kişiye karşı tehdit veya cebir kullanmak suretiyle zilyedi olduğu malın hukuka aykırı şekilde alınması ile gerçekleşir. Uygulamada yağma suçu olarak da bilinen gasp suçu, yalnızca taşınır mallar üzerinde gerçekleşir. Bu itibarla, taşınır bir malın maliki veya zilyedi olan kişinin rızası ve onayı olmaksızın, tehdit veya cebir kullanılarak elinden alınması, ceza hukuku düzenlemelerinde gasp suçu olarak yer alır.
Gasp Suçunda Şikayetten Vazgeçme ve Dava Zamanaşımı Süresi
Gasp suçu, şikayete tabi suçlardan değildir. Türk Ceza Kanunu ile düzenlenen suçlar; takibi şikayete tabi olan ve takibi için şikayete yer olmayan suçlar olarak iki başlıkta incelenir. Şikayete tabi suçlar için şikayet süresi mevcuttur ve bu süre altı ay olarak öngörülmüştür. Altı aylık yasal şikayet süresi içinde suçun ve failin savcılık makamına bildirilmesi gerekir. Aksi durumda, takibi şikayete bağlı suçların soruşturulması mümkün değildir. Gasp suçu, ifade edildiği üzere takibi için şikayetin aranmadığı suçlar arasında olup suçun savcılık tarafından öğrenilmesiyle birlikte suça dair soruşturma başlatılır. Bu itibarla gasp suçunda şikayet mevcut olmadığı için şikayetten vazgeçme ve şikayet süresi de mevcut değildir. Gasp suçu nedeniyle soruşturma başlatılabilmesi için öngörülen dava zamanaşımı süresi ise on beş yıldır.
Gasp Suçunun Unsurları
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu md.148 – 150’de düzenleme alanı bulan gasp suçunun unsurları; kişiye ait menkul malın rızası dışında alınması ve alıkonmanın, cebir veya tehdit kullanılmak suretiyle gerçekleştirilmesi gerekir. Bu unsurlar asli unsurlar olup yağma suçunun vücut bulabilmesi için şarttır.
Gasp Suçunda Nitelikli Haller
TCK md. 149’da sınırlı sayıda ifade edilen nitelikli haller, gasp suçu cezasını artıran hallerdir. Yasada ifade edilen sınırlı haller şu şekildedir:
- Yasada silah statüsünde kabul edilen araçlarla işlenmesi,
- Kişinin, kendisini tanınmayacak hale getirerek gasp suçunu işlemesi,
- Birden fazla kişi ile işlenmesi,
- Gasp suçuna maruz kalanın yolunun kesilmesiyle işlenmesi,
- Suçun konutta veya işyerinde işlenmesi,
- Bedenen veya ruhen kendisini müdafaa etme olanağı bulunmayan kimselere karşı işlenmesi,
- Suç örgütlerinin sağladığı korkutucu güçten istifade etmek suretiyle işlenmesi,
- Suç örgütüne yarar sağlamak gayesiyle işlenmesi,
- Hukuken gece kabul edilen zaman aralığında işlenmesi.
Söz konusu haller nitelikli hal olup suçun temel şekli için öngörülen cezaya kıyasla çok daha ağır ceza gerektirir. Bunun yanı sıra yağma suçu işlenirken mağdura yönelik şiddet, neticesi sebebi ile ağırlaşmış yaralamaya sebebiyet verildiği takdirde failin gasp suçu haricinde kasten yaralama suçu nedeniyle yargılanması da gündeme gelecektir. Cezai yaptırımları sebebiyle oldukça önemli sonuçlar doğuran gasp suçunda, müspet netice elde etmek, hak ve menfaat kaybı yaşamamak adına deneyimi bir Ceza Hukuku Avukatı ile iletişim kurmak, hukuki yardım almak son derece isabetli olacaktır.
Gasp Suçunun Cezası
Gasp suçu cezası; suçun temel şekli ile işlenmesi halinde farklı nitelikli halinde farklıdır. Suçun temel şekline hükmedilecek ceza, TCK md.148’de düzenleme alanı bulmuş olup altı aydan on yıla kadar süreli hapis cezasıdır. Suçun, daha ağır cezai yaptırım gerektiren nitelikli hali için öngörülen cezası ise yine aynı kanunun 150. Maddesinde ifade edilmiş olup, on yıldan on beş yıla kadar süreli hapis cezasıdır.
Gasp Suçunda Etkin Pişmanlık Ceza İndirimi
İşlediği fiil nedeniyle herhangi bir zorlama veya baskı olmaksızın pişmanlık hisseden kişi, fiil nedeniyle meydana gelen haksızlığı giderdiği takdirde etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanabilir. Gasp suçu, uygulamada bilinen ismiyle yağma suçu da etkin pişmanlıktan yararlanılabilen suçlardandır. Kişi, gasp suçunda etkin pişmanlıktan yararlanmak istediği takdirde suç ortaklarını, azmettirenleri ya da suça yardım eden kişilerin isimlerini vermek suretiyle etkin pişmanlık kapsamında ceza indiriminden istifade edebilir. Yağma sebebiyle kişinin uğradığı zarar; tazmin ya da aynen iade yoluyla giderilmelidir.
Yağma suçu işlendikten ve fakat dava açılmadan önce etkin pişmanlık söz konusu olduğunda faile verilecek ceza yarı oranda indirilebilir. Dava açılır fakat hüküm verilmeden önce etkin pişmanlık söz konusu olursa bu takdirde faile verilecek ceza üçte bir oranda indirilebilir. Söz konusu suç nedeniyle gerçekleştirilecek yargılama, ağır ceza mahkemesi eliyle yürütülecek olup gasp suçunda dava zamanaşımı süresi 15 yıldır. Suç, 15 yıllık yasal süresi içerisinde savcılığa bildirilmelidir. Aksi halde, dava zamanaşımı süresinin sona ermesi nedeniyle suça dair soruşturma yapılması mümkün değildir.