Domain İhlali *Alan Adı İhlali

Domain tescili, internet ve teknolojinin hızla ilerlemesi ile kişiler için ekonomi aracı olarak kullanılmakta ve bu nedenle çeşitli uyuşmazlıklara ve hak ihlallerine konu teşkil etmektedir. Haksız tescil işlemleri nedeniyle meydana gelen domain ihlali, bir diğer ifade ile alan adı ihlali yaptırıma bağlanmış hukuki hak ihlallerindendir.

Marka, işletme ya da kişisel durum ile ilgili alan adının bir başkası tarafından tescil edilmesi genellikle kötü niyet taşıyan ve ticari yarar beklentisi ile hareket edilerek gerçekleştirilen işlemdir. Bu tür durumlarda, tescil işlemi ile birlikte zarar gören kişiler için hukuki pek çok imkan bulunur. Hukuki yolların bir kısmı iç hukuk ile hüküm altına alınmışken bir kısmı de uluslararası hukuk kuralları ile düzenleme alanı bulmuştur.

Domain İhlali Halinde İzlenebilecek Hukuki Yollar Nelerdir?

Domain ihlaline neden olan haller uygulamada oldukça fazla sayıda ve farklı özelliklerde kendini gösterir. Domain ihlali durumunda ne yapılması gerektiği hususunu ifade etmeden önce, hangi hallerin domain ihlaline neden olduğunu deneyimli bir bilişim avukatına danışmak, avukatın çizeceği yol haritasına göre hareket etmek hak ve menfaat kaybı yaşanmaması adına  isabetli olacaktır.

Alan adı ihlali söz konusu olduğunda somuy olayın koşulları ve özellikleri göz önünde bulundurularak her bir olay için farklı bir yol izlenir. Zira bu husus, oldukça geniş hukuki düzenlemeyi haizdir. Takip edilecek hukuki yollar ile birlikte domain ihlalinin sona erdirilmesi ve ihlal nedeniyle meydana gelen zararın giderilmesi, domain üzerinden sağlanan haksız gelirin geri alınması ve domain hak sahibinin belirlenmesi gibi son derece önemli sonuçlar doğar.

Gerçek ve tüzel kişilerin isimleri üzerinde, Türk Medeni Kanunu md.24 ve devamı hükümleri gereğince belirli haklar bulunur. TMK md.24 uyarınca kişilik hakkı saldırıya uğrayan kişi ki isim değişikliği de kişilik hakları kapsamında değerlendirilir, kişilik hakkına yönelik gerçekleştirilen saldırının sonlandırılmasını talep edebilir.

Türk Medeni Kanunu’nun 26. Maddesi gereğince ismin kullanılması hususunda bir ihtilaf mevcutsa, hak sahibinin kim olduğunu belirleme noktasında hakimden tespit kararı talebi mümkündür. Sonrasında, adı haksız olarak kullanılan kişi, bu haksızlığı gerçekleştirene karşı saldırının sonlanmasını dava etme hakkını haizdir. İsmi haksız şekilde kullanan kişi kusurluysa ve somut olayın koşulları mevcutsa maddi ve manevi tazminat talebi de mümkündür.

TMK md.25 hükmü gereği, tazminat talebinin yanı sıra, domaini haksız şekilde ihlal eden kişiden ihlal nedeniyle edindiği gelir de talep edilir. Kişilik hakkının ihlal edilmesi nedeniyle açılacak davada seçimlik yetki kuralı geçerli olup dava, davacının veya davalının yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir.

Marka veya firmanın adı, alan adı ile ihlal edilirse; Sınai Mülkiyet Kanunu’nda düzenleme altına alınan marka hakkı ihlali durumundaki haklara ilaveten Türk Ticaret Kanunu ile hüküm altına alınan haksız rekabete ilişkin hükümler çerçevesinde de hukuki sürecin başlatılması mümkündür.

Domain ihlalinde Erişim Engeli

Hukuki aykırılık teşkil eden web sitelerin, yargı kararı ile erişim engeli uygulanması mumkündür. Bu husus, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ile hüküm altına alınmıştır. Web sitelerine erişim engeli kararı alınması pekçok durumda mümkün olup, alan adı ihlalilne ilişkin bir durum da kişilik hakkının ihlali çerçevesinde kabul edilerek erişim engeline konu edilebilir.

Bu noktada kişi iki farklı hukuki prosedürü takip edebilir. Söz konusu alan adını haksız şekilde kullanın kişiye karşı doğrudan noter aracılığı ile başvurarak mevcut hukuka aykırılığın giderilmesi talep edilebilir. Aksi takdirde hukuki süreç başlatılabilir. Bunun yanı sıra sulh ceza hakimine müracaat etmek suretiyle erişim engeli talebi öne sürülebilir.

Erişim engelleme hususu son derece karışık ve önemli ayrıntılar içeren bir kalem olup erişim engeli kararı, kararın kaldırılması ve itiraz işlemler, hukuki sürecin etkili ve hızlı bir şekilde takip edilmesi uzman nezaretinde yürütülmesi gereken işlemlerdendir.

Domain İhlalinde Hukuki Yardım

Domainin ihlal edildiğini iddia eden kişi, mevcut hukuki yollardan hangisine başvurması gerektiği hususunda teknik bilgiyi ve mevzuatı haiz olması gerekir. Aksi takdirde hak kaybı yaşaması kuvvetle muhtemeldir. Bu hususta sürecin ciddiyetle ve ivediyetle takip edilmesi, etkili ve müspet neticenin hasıl olması adına mühimdir. Hatalı veya ihmali işlemlerden kaçınılması ve arzu edilen olumlu soncun alınması için deneyimli bir bilişim avukatından yardım almak son derece yararlı olacaktır.