Şüphe feshi, son dönemlerde en çok tartışılan konulardan bir tanesi olurken işçi ve işveren arasındaki ilişkilerin düzenlenmesinde oldukça değerli bir husus olmuştur. İşçilerin ahlak ve iyi niyet kuralları gereği yerine getirmedikleri sorumlulukları gereği gözaltına alınmaları durumunda işverenin iş ilişkisini sonlandırması mümkündür. İş Kanunu kapsamında haklı neden olarak kabul edilen bu durumların iş sözleşmesinin feshedilmesini de mümkün kıldığından bahsetmek gerekir.
İş sözleşmesi devam ederken ortaya çıkan bazı nedenler iş sözleşmesinin feshi için bir haklı neden oluşturmuyor olsa da işverenin işçiye karşı güvenini ciddi anlamda zedeler. Bu durumda da ‘Şüphe Feshi’ kavramından söz etmek gerekir. Peki, bu kavram nedir? Dayanağı nedir? Daha yakından bir göz atmak gerekir.
Şüphe Feshi Nedir?
Şüphe feshi, dayanağı İş Kanunu değil Yargıtay içtihatları olan bir durumdur. Bu nedenle de örnek olay üzerinden ilerlerken değerlendirmelerin farklılaşabileceğinden söz etmek gerekir. Kavramı açıklamak gerekirse şunlar belirtilebilir.
Şüphe feshi, işverene iş sözleşmesini feshetme hakkı veren bir durumdur. Bu durumun ortaya çıkmasında işçinin illa bir suç işlemiş olması gerekmez. İşçinin bir suçu işlediği şüphesi oluşmuş ancak herhangi bir delil yoksa işveren güçlü emarelerin varlığını öne sürerek iş sözleşmesinin feshini talep edebilir.
İş sözleşmesinin şüphe feshi kavramı çerçevesinde sona erdirilmesinin temelinde kesinlikle işçi ile işveren arasındaki güvenin sarsılmış olması gerekiyor. Taraflar arasındaki güvenin sarsılması ve iş sözleşmesinin devamının mümkün olmaması halinde feshin derhal gerçekleşeceğinden söz etmek gerekir.
İş Sözleşmesi Şüphe Feshi ile Sona Erdiğinde Ne Olur?
İş sözleşmesinin şüphe feshi nedeniyle sona erdirildiği hallerde haklı nedenle sözleşme feshi gerçekleştirildiği kabul edilir. Şüphe feshi ile ilgili karar alınmadan önce belli başlı şartların da varlığından söz etmek gerekir. Bu kapsamda iş yerinde en az 30 işçinin çalışıyor olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra iş sözleşmesinin süresiz ve işçinin de en az 6 aylık kıdeme sahip olması şarttır.
İşçi, şüphe feshi ile işten çıkarıldığından işe dönmek için herhangi bir başvuru yapamaz. Ancak kıdem ve ihbar tazminatlarını öne sürebilir. Bu nedenle de şüphe feshi ve haklı nedenle fesih arasında farklılıklar bulunmaktadır.
Ülkemizde son dönemlerde oldukça fazla oranda kullanılmaya başlanan şüphe feshinin Alman hukukundan iktibas edildiğini ifade etmek gerekir. Şüphelerin güçlü deliller ile desteklenmesi gerektiği düşüncesinin hâkim olduğu şüphe feshi ile alakalı keyfi kararların da önüne geçilmesi gerekir. Aksi takdirde iş sözleşmelerinin fesih işlemlerinde iyi niyetin suiistimal edilebileceği açıktır.