Başlıklar
İştirak nafakası davası, aile hukukunda yer alan dava alanlarından bir tanesidir. Boşanma davaları ile entegre ya da ayrı bir şekilde sürdürülebilir olan iştirak nafakası velayeti kendisine verilmeyen eşlerin aleyhine, ergin olmayan çocukların lehine ve herhangi bir talep olmadan hakim tarafından verilen bir nafaka çeşididir. Söz konusu nafaka türünde eşlerin hangisinin kusurlu olduğunun hiçbir önemi bulunmamakla birlikte en temel amaç ergin olmayan çocukların aileleri tarafından en iyi şekilde yetiştirilebilmesi, sağlık, eğitim, barınma gibi temel giderlerinin karşılanabilmesi için verilmektedir. Mahkeme ve hakim tarafından daha önce tedbir nafakası olan verilen nafaka da boşanma ya da ayrılık kararının kesinleşmesi ile beraber iştirak nafakasının ödenmesine karar verilebilmektedir. İştirak nafakası davası 4787 sayılı kanun ile Aile Mahkemesi’nin görevleri arasında yer almaktadır.
İştirak Nafakasını Kimler Talep Edebilir?
İştirak nafakası genel olarak boşanma davası nedeni ile çocukların velayetinin kendinde olmayan eşlerin aleyhine çocukların giderlerinin karşılanabilmesi için verilmesi hükmedilen bir nafakadır. İştirak nafakası aşağıdaki kişiler tarafından açılabilmektedir.
- Fiili olarak çocuğa bakmakla yükümlü olan eş,
- Çocuğa atanan kayyım,
- Vasi
- Ayırt etme gücü bulunan çocuklar.
İştirak Nafakası Nasıl Hesaplanır?
Çocuk için eş tarafından ödenecek olan nafakanın miktarı; çocuğun eğitim durumu, yaşı, o günün ekonomik koşulları ile paranın alım gücü ve genel ihtiyaçlara uygun bir şekilde anne babanın mali durumları göz önünde bulundurularak hakim tarafından Medeni Kanunun 4.maddesinde ki hususlar göz önünde bulundurularak verilmektedir. Nafaka miktarının belirlenebilmesinde çocuğun gelirleri de göz önünde bulundurulur. İlköğretim çağındaki bir çocuk için karşılanması gereken nafaka miktarı ile lise ya da üniversiteye giden bir çocuk için ödenmesi gereken nafaka miktarı aynı değildir. Bunun yanı sıra mali durumu iyi olan ebeveynin yanında olan çocuk için verilecek nafaka miktarı da değişkenlik göstermektedir. Medeni Kanunun 182/3 maddesine göre hakim tarafların isteklerinin en iyi şekilde karşılanabilmesi için iştirak nafakasının ilerleyen dönemlerde hangi miktarlarda ve nasıl artırılacağına karar verilmesi gerektiğini de belirtebilmektedir. Hakim, iştirak nafakasının genel olarak her yıl TEFE/TÜFE ve çeşitli döviz artış kuruna göre belirlenmesi gerektiğini belirtmektedir.
İştirak Nafakası Çocuklara Kaç Yaşına Kadar Ödenir?
İştirak nafakasının kuralı gereği 18 yaşını doldurması, evlenmesi ya da ergin kılınması ile son bulmaktadır. Fakat çocuk yetişkin olmasına rağmen eğitim almaya, üniversiteye gidiyorsa eğitim hayatı bitene kadar iştirak nafakasının ödenmesi gerekmektedir.
İştirak Nafakası Hangi Durumlarda Kesilir?
İştirak nafakası aşağıdaki durumlarda kesilmektedir.
- Nafakanın borçlusunun ölmesi durumunda,
- Çocuğun ergin olarak eğitim hayatına devam etmemesi durumunda,
- Çocuğun evlenmesi durumunda.
İştirak Nafakası Ödenmesi Ne Olur?
İştirak nafakasının ödenmemesi durumunda ne olur sorusu bu nafakayı alan herkesin sorduğu bir sorudur. Bu nokta da nafaka alacaklısına cebri icra ile tahsil yoluna gidilmektedir. Kanun koyucu nafakanın tahsilini kolaylaşmak için aşağıdaki tedbirleri ihdas etmiştir.
- Nafakanın alacakları İcra İflas Kanunu’na göre düzenlenecek olan sıra cetvelinde 1.sıra alacaklar sırasında sayılmaktadır. Dolayısıyla nafaka borçlularının gayrimenkul ve menkul mallarının icra ile satılması durumunda satış parasından belirli bir nafaka alacağı öncelikle ödenmektedir.
- Alacaklının tahsili için emekli maaşına el konulabilir.
- Alacaklının tahsili için nafaka borçlusunun maaşına haciz konulabilmektedir.