İşveren ve işçi arasındaki ilişki, sözleşmeye bağlı bir ilişki olarak kabul edilse de iş yerinde işverenin bütün emirlerinin yerine getirilmesi gerektiği gibi bir durumdan söz edilir. Bu algı oldukça yanlış ve işçi açısından çok ciddi sorunlara neden olacak bir konudur. Çünkü işveren, hukuka aykırı bir emir vermiş olabilir.
Hukuka aykırı bir emir ve işçinin ne yapması gerektiği oldukça merak edilen konulardan biridir. Zira sonucu suç teşkil edecek olan bir eylemi sırf işveren emretti diye yapmak hukuk sisteminde farklı karşılıklar bulabilir. Bu nedenle de işverenden gelen her eylemin olduğu gibi yapılmaması bazen işçi için oldukça değerlidir.
İşverenin Emri ve İşçinin Sorumluluğu
İşveren, talimatlarını verirken sözleşme ve kanunlara aykırı hareket etmemelidir. Bu kapsamda çalışma düzenini sürdürmek, iş yerinin daha sağlıklı bir şekilde devamlılığını sağlamak ve genel düzeni korumak adına emirler verebilmektedir. İşverenin söz konusu emirlerinin dayanağı kesinlikle iş sözleşmesidir. İşverenin sözleşme kapsamında ve hukuk sisteminin dışına çıkılmayacak şekilde verdiği emirlerin işçi tarafından dürüstlük kuralı çerçevesinde yerine getirilmesi gerekir.
İşçi emirleri yerine getirmekle sorumludur. Ancak bu iş sözleşmesinden kaynaklanan hakları korumak adınadır. Bu kapsamda emir veren ve emrin yerine getirilip getirilmediğini denetleyen işveren için kontrol hakkının da varlığından bahsetmek gerekir. Bu kapsamda işçi, işveren ve işverenin yetkilendirdiği kişilere de hesap vermek durumundadır.
İşveren, işçinin yerine getirmediği ya da eksik tamamladığı eylemlerden dolayı işverenin disiplin cezaları vermesi ve farklı uygulamalara gitmesi de muhtemeldir. Bu nedenle de işçilerin iyi niyet ve dürüstlük kurallarını da dikkate alarak kesinlikle görevlerini yerine getirmeleri gerekmektedir. İşverenin, işçinin emirleri yerine getirmediği görüşüyle iş sözleşmesini feshetme hakkı da bulunduğunu ifade etmek gerekir. Peki, bu emirlerin kanunsuz olması halinde nasıl bir yol haritası izlenmelidir?
İşverenin Kanunsuz Emri ve İşçinin Sorumlulukları
İşverenin işçiye emir vermek ve görevini yerine getirmesini isteme hakları vardır. Ancak bu hakların yerine getirilmesi sırasında işçinin kanuni sınırlar içerisinde kalması şarttır. Bir örnekle açıklamak gerekirse işçiden rakip firmanın işçilerinin rehin alınarak üretimlerinin sekteye uğratılmasını isteyen işverenin bu arzusu kesinlikle yerine getirilmemelidir. Burada kanunsuz bir emir vardır. Hukuki açıdan ciddi sorunlara neden olacak bu durumun ortadan kaldırılabilmesi amacıyla da mutlaka ama mutlaka yerine getirilmemesi gerekir.
İşçinin hukuki olarak bilgisizliği nedeni ile bu eylemi gerçekleştirmesi suç işlemesine ve TCK hükümleri çerçevesinde cezalandırılmasına neden olacaktır. Bu anlamda işçinin bilgisizlik nedeniyle sorumluluktan kurtulması gibi bir durum olmayacaktır.